Felix Oestreicher (1894-1945) war Arzt und der älteste Sohn einer jüdischen Arztfamilie in Böhmen. Am Vorabend des 2. WK wollten sich die Oestreichers in Sicherheit bringen und sie dachten, dass dies in Amsterdam gelingen würde. Die junge Familie mit Vater, Mutter, zwei Töchtern und der Großmutter wird im November 1943 abtransportiert. Das dritte Mädchen bleibt »untergetaucht« zurück. In Westerbork, Bergen-Belsen und im »Zug der Verlorenen« führt Felix Oestreicher ein Ärztetagebuch.
Dort hinein schreibt er auch die Gedichte, die in Afterward/Naderhand/Nachher zum ersten Mal auf Niederländisch, Deutsch und Englisch publiziert werden. Seine Tochter, die bildende Künstlerin Helly Oestreicher, hat Collagen für das Buch gestaltet. Die Handschrift des Vaters und die Fotos von u.a. Maria Austria (1915-1975), Felix Oestreichers jüngster Schwester, gewähren einen intimen Blick auf den Chronisten und seine Familie. Die Gedichte bringen dem Leser das Lagerdasein und die Art und Weise, wie ein gefühlvoller, gebildeter Mann damit umging, unglaublich nahe.

Felix Oestreicher (1894-1945) was a physician and the oldest son of a doctor’s family in Bohemia. On the eve of World War II the Oestreichers moved to Amsterdam, thinking they would be safe there. The family, consisting of father, mother, two young daughters and a grandmother, were taken away for transport in November 1943. The third daughter stayed behind, in hiding with a Dutch family. In camps Westerbork and Bergen-Belsen and in the “Lost Train” Felix Oestreicher keeps a doctor’s diary. In it he also writes the poems that were first published in Dutch, German and English in Afterward/Naderhand/Nachher. His daughter, the artist Helly Oestreicher, made collages for the book. The handwriting of her father and photographs taken by Felix Oestreicher’s youngest sister Maria Austria (1915-1975) and others give an intimate glimpse of the chronicler and his family. The poems bring camp life, and the way in which a sensitive, educated man coped with it, extremely close by.   

Felix Oestreicher (1894-1945) was arts en de oudste zoon uit een Joods doktersgezin in Bohemen. Aan de vooravond van WO II zochten de Oestreichers een veilig heenkomen en dachten dit in Amsterdam te vinden. Het jonge gezin van vader, moeder, twee dochtertjes en grootmoeder, wordt in november 1943 op transport gesteld. Het derde meisje blijft ‘in onderduik’ achter.
In Westerbork, Bergen-Belsen én in de ‘Trein der Verlorenen’ houdt Felix Oestreicher een artsendagboek bij. Hierin schrijft hij ook de gedichten die in Naderhand/Nachher voor het eerst in het Nederlands en Duits gepubliceerd worden.
Zijn dochter, beeldend kunstenaar Helly Oestreicher, heeft voor het boek collages gemaakt. Het handschrift van de vader en de foto’s van onder andere Maria Austria (1915-1975), Felix Oestreichers jongste zuster, geven een intieme kijk op de chroniqueur en zijn familie. De gedichten brengen het bestaan in de kampen en de wijze waarop een gevoelige, ontwikkelde man daarmee omging ongelooflijk dichtbij.

Im Frieden

Ganz langsam schleichen wir dahin,
Ganz langsam Friedensfreude kommt
In uns nicht auf. Zu lange sind wir
Geknechtet und gedrückt im Kampf,
Noch nicht vergessen ist die Frohn,
Der Hunger, Dreck, das schlechte Bett.
Doch sehen wir ein bekannt’ Gesicht
Dann lächelt unser stiller Gruß:
Du lebst noch! Das ist schön, sehr schön.

In vrede

Heel langzaam sluipen we voort,
heel langzaam, vredesvreugde komt
niet in ons op. Te lang zijn we
geknecht en in de strijd vertrapt,
nog niet vergeten het gejakker,
de honger, de drek, het slechte bed.
Maar zien we een bekend gezicht,
dan glimlacht onze stille groet:
je leeft nog! Dat is mooi, heel mooi.

In Peacetime

Very slowly we creep along,
Very slowly the joy of peace
Does not well up in us. Too long we were
Enslaved, beaten down in the struggle,
We’ve not yet forgotten the drudgery,
The hunger, filth, the cramped bed,
Yet when we see a familiar face
We smile our silent greeting:
You are still alive! That’s good, very good.

Zondag 5 mei 15.00 uur (2013)
Kampgedichten Naderhand/ Nachher van Felix Oestreicher
Met Helly Oestreicher (dochter) en Ton Naaijkens (vertaler en bezorger van de gedichtenbundel Naderhand/Nachher)
 
Tijdens deze bijeenkomst van 'Amsterdam in gesprek' vertelt Helly Oestreicher over haar familiegeschiedenis en de totstandkoming van de gedichtenbundel. Vertaler Ton Naaijkens spreekt over zijn samenwerking met Helly en de wijze waarop hij te werk is gegaan bij het vertalen van de in het Duits geschreven gedichten.

Aanleiding voor zowel het gesprek op zondag 5 mei als deze presentatie in het Stadsarchief, is de publicatie van het boek Naderhand/Nachher met kampgedichten van Felix Oestreicher en fotocollages van zijn dochter Helly Oestreicher. Het boek is een uitgave van AFdH Uitgevers.

In het Stadsarchief zijn twee kleine presentaties te zien. Op panelen in de hal worden elf gedichten van Felix Oestreicher getoond, aangevuld met zijn dagboekaantekeningen en familiefoto’s. Een aantal daarvan is vervaardigd door de bekende fotografe Maria Austria, de jongste zuster van Felix Oestreicher. In de Schatkamer van het Stadsarchief zijn bijzondere documenten te zien uit het onlangs geschonken familiearchief. Een bijzonder archief omdat er veel van deze Tsjechisch -Joodse familie en haar lotgevallen bewaard is gebleven.

Dit jaar is het zeventig jaar geleden dat de joodse slachtoffers die zich in Der Zug der Verlorenen bevonden, door de Russen bevrijd werden. Dit gebeurde in Tröbitz (deelstaat Brandenburg, Duitsland).

'Am 23.April 2015 jähren sich die Ereignisse um den Verlorenen Zug zum 70. Mal. Die Gemeinde Tröbitz möchte diesen Tag zum Anlass nehmen, um der jüdischen Opfer zu gedenken, die während der Irrfahrt von Bergen-Belsen nach Tröbitz und nach der Befreiung in Tröbitz durch Hunger, Krankheit und Elend ihr Leben lassen mussten. Wir möchten auch der 26 Tröbitzer gedenken, die sich mit Typhus infizierten und an den Folgen starben.'

Tijdens de herdenking zullen een aantal schoolkinderen gedichten uit Afterward/Nachher/Naderhand in het Duits voordragen.

Meer informatie? Klik hier.